Con đường Tương lai “미래로 가는 길”을 읽고 재 베트남 한국인 오 덕
1. 서론: 문화의 힘과 다리 놓기의 의미
인류의 역사는 서로 다른 민족과 국가가 만나고, 이해하고, 협력하는 과정과 함께 발전해 왔다. 그 과정에서 가장 중요한 매개체 가운데 하나가 바로 문화이다. 문화는 단순히 예술적 표현이나 전통 보존을 넘어, 서로 다른 세계를 이어주는 다리가 된다.
오늘날 세계는 정치·경제적으로 긴밀히 연결되어 있지만, 진정한 신뢰와 협력은 문화적 교류가 뒷받침되지 않으면 오래 지속될 수 없다. 따라서 “미래로 가는 길” 위에서 우리가 고민해야 할 중요한 주제는 바로 문화를 통한 지속 가능한 다리 놓기이다.
2. 베트남에서 체험한 문화 교류의 힘
저는 베트남에서 30년 넘게 살아왔다. 처음에는 NGO 활동과 교육 지원을 목적으로 왔지만, 시간이 지나면서 깨달은 것은 문화 교류야말로 가장 강력한 변화의 동력이라는 사실이었다.
예를 들어, 한국의 전통 사물놀이 공연을 베트남 대학 강당에서 선보였을 때, 학생들의 눈빛은 단순한 ‘구경’이 아니라 새로운 세계를 접하는 설렘과 호기심으로 가득 차 있었다. 반대로, 베트남의 전통 악기와 민속 춤을 한국 청년들에게 소개했을 때, 그들은 베트남을 단순한 경제적 파트너가 아니라 함께 배우고 나눌 수 있는 문화적 동반자로 바라보게 되었다.
문화는 이처럼 사람들의 마음을 열고, 서로 다른 세계를 이어주는 다리 역할을 한다.
3. 문화와 지속가능성
하지만 단순한 문화 행사나 일회성 교류만으로는 충분하지 않다. 중요한 것은 문화 교류가 지속 가능한 관계 형성으로 이어져야 한다는 점이다.
이를 위해서는 세 가지 조건이 필요하다.
- 상호 존중 – 문화는 우열의 문제가 아니라 다양성과 차이를 존중하는 데서 출발한다.
- 세대 간 계승 – 청년 세대가 문화를 배우고, 체험하고, 이어갈 수 있도록 해야 한다.
- 국제 협력 – 국가 간의 문화 교류는 정치·경제 협력과 맞물려 상호 발전을 촉진해야 한다.
문화는 화려한 무대 위에서만 존재하는 것이 아니라, 일상과 교육, 공동체 속에 뿌리내릴 때 비로소 지속가능성을 확보할 수 있다.
4. 한–베 문화 교류의 사례
제가 직접 경험한 한–베 문화 교류의 현장은 매우 다양하다.
- 언어와 교육: 베트남 학생들이 한국어를 배우고, 한국 학생들이 베트남어를 배우면서 각 나라의 세계관과 사고방식을 접하게 된다. 언어 학습은 곧 문화 이해의 첫걸음이다.
- 예술과 공연: 사물놀이, 아리랑, 베트남 민속 춤과 까쭈(ca trù) 공연은 단순한 오락이 아니라, 민족의 역사와 정신을 교류하는 장이었다.
- 봉사와 생활 문화: 한국과 베트남 청년들이 함께 봉사하며 식사를 나누고, 축구를 하고, 노래를 부를 때, 말로 다 표현할 수 없는 깊은 문화적 연결이 이루어졌다.
이러한 사례들은 문화가 단순히 ‘보여주기’가 아니라, 삶 속에 스며들 때 진정한 다리 역할을 한다는 것을 보여준다.
5. 문화 교류의 시급성과 시의성
오늘날 베트남은 세계에서 가장 역동적인 나라 중 하나다. 젊은 세대는 스마트폰과 인터넷을 통해 빠르게 세계 문화를 접하는 동시에, 전통을 어떻게 보존하고 계승할지 고민하고 있다.
이런 맥락에서 한–베 문화 교류는 단순한 ‘국가 간 우호 활동’이 아니라, 청년 세대의 정체성과 가치관 형성에 직접적인 영향을 준다. 베트남 청년은 한국 문화를 통해 글로벌 감각을 배우고, 한국 청년은 베트남 문화를 통해 다양성과 포용성을 체득한다. 이것은 미래를 준비하는 소중한 자산이다.
따라서 “문화를 통한 지속 가능한 다리 놓기”는 지금 이 시점에서 매우 시급하고 시의적인 주제이다.
6. 미래를 향한 제언
『미래로 가는 길』 제2권에 이 글을 보태며, 저는 다음과 같은 제언을 하고 싶다.
- 문화 교육 제도화 – 학교와 대학의 교육과정에 상대국의 언어뿐 아니라 역사와 문화를 포함해야 한다.
- 청년 교류 프로그램 확대 – 봉사, 예술, 스포츠, 학술 교류 등을 통해 청년들의 참여를 활성화해야 한다.
- 디지털 문화 플랫폼 활용 – 온라인 공연, 가상 박물관, 디지털 교과서를 통해 물리적 거리를 넘어서는 교류를 활성화해야 한다.
- 지속 가능한 협력 네트워크 구축 – 일회성이 아닌, 정부·대학·NGO·기업이 함께 참여하는 장기적인 협력 구조를 만들어야 한다.
7. 결론: 미래를 여는 문화의 다리
30여 년간 베트남에서 살아오며, 저는 무수히 많은 ‘다리 놓기’의 순간들을 경험했다. 그 다리는 도로나 건축물이 아니라, 사람과 사람을 연결하는 문화의 다리였다.
한국과 베트남, 더 나아가 아시아와 세계가 진정한 미래를 향해 함께 나아가기 위해서는 경제적 이익이나 정치적 이해관계를 넘어서는 더 깊은 연결이 필요하다. 그것이 바로 문화이며, 문화가 지속 가능한 다리를 놓아준다.
미래는 이미 우리 앞에 와 있다. 우리가 지금 어떤 문화를 선택하고, 어떻게 그것을 나누며, 어떤 다리를 놓느냐가 앞으로 50년, 100년 후 인류 공동체의 길을 결정할 것이다.
『미래로 가는 길』은 그 여정을 안내하는 지도가 될 것이고, 문화는 그 여정을 가능하게 하는 가장 든든한 다리가 될 것이다.
Con đường Tương lai: Xây dựng những cây cầu bền vững thông qua văn hóa
1. Mở đầu: Sức mạnh của văn hóa và ý nghĩa của việc bắc cầu
Lịch sử nhân loại luôn gắn liền với tiến trình gặp gỡ, thấu hiểu và hợp tác giữa các dân tộc và quốc gia khác nhau. Trong quá trình đó, một trong những phương tiện quan trọng nhất chính là văn hóa. Văn hóa không chỉ là sự biểu đạt nghệ thuật hay sự bảo tồn truyền thống, mà còn là một cây cầu kết nối những thế giới khác biệt.
Ngày nay, thế giới đang gắn kết chặt chẽ về chính trị và kinh tế, nhưng sự tin cậy và hợp tác thực sự sẽ không thể bền vững nếu không có sự đồng hành của giao lưu văn hóa. Do đó, trên “Con đường Tương lai”, một trong những vấn đề mà chúng ta cần suy ngẫm chính là xây dựng những cây cầu bền vững thông qua văn hóa.
2. Trải nghiệm tại Việt Nam: Sức mạnh của giao lưu văn hóa
Tôi đã sống hơn 30 năm tại Việt Nam. Ban đầu, tôi đến đây với mục đích hoạt động NGO và hỗ trợ giáo dục, nhưng qua thời gian tôi nhận ra rằng giao lưu văn hóa mới là động lực thay đổi mạnh mẽ nhất.
Ví dụ, khi chúng tôi tổ chức buổi biểu diễn nhạc cụ truyền thống Hàn Quốc (Samulnori) tại giảng đường đại học Việt Nam, ánh mắt của sinh viên không chỉ là sự “xem cho biết” mà là sự háo hức và tò mò trước một thế giới mới. Ngược lại, khi tôi giới thiệu nhạc cụ truyền thống và các điệu múa dân gian Việt Nam cho thanh niên Hàn Quốc, họ không còn nhìn Việt Nam chỉ như một đối tác kinh tế mà như một người bạn đồng hành văn hóa để cùng học hỏi và chia sẻ.
Văn hóa có khả năng mở lòng con người và trở thành một cây cầu nối liền những thế giới khác biệt.
3. Văn hóa và tính bền vững
Tuy nhiên, những chương trình giao lưu văn hóa đơn lẻ hay những sự kiện ngắn hạn thôi thì chưa đủ. Điều quan trọng là giao lưu văn hóa phải dẫn đến sự hình thành của mối quan hệ bền vững.
Để xây dựng một cây cầu văn hóa bền vững, cần có ba yếu tố:
1. Tôn trọng lẫn nhau: Văn hóa không phải là vấn đề của sự cao thấp, mà khởi đầu từ việc tôn trọng sự đa dạng và khác biệt.
2. Sự kế thừa giữa các thế hệ: Thế hệ trẻ cần được học hỏi, trải nghiệm và tiếp tục truyền lại những giá trị văn hóa.
3. Hợp tác quốc tế: Giao lưu văn hóa giữa các quốc gia cần gắn liền với hợp tác chính trị – kinh tế để thúc đẩy sự phát triển chung.
Văn hóa không chỉ tồn tại trên những sân khấu rực rỡ mà cần được cắm rễ trong đời sống hằng ngày, trong giáo dục và trong cộng đồng để có thể đảm bảo tính bền vững.
4. Những ví dụ về giao lưu văn hóa Việt – Hàn
Trong nhiều năm qua, tôi đã chứng kiến nhiều hình thức giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và Hàn Quốc:
– Ngôn ngữ và giáo dục: Sinh viên Việt Nam học tiếng Hàn và sinh viên Hàn Quốc học tiếng Việt – mỗi ngôn ngữ là một cánh cửa mở ra thế giới quan và cách tư duy của dân tộc kia. Học ngôn ngữ chính là bước đầu tiên để hiểu văn hóa.
– Nghệ thuật và biểu diễn: Nhạc Samulnori, bài hát Arirang, hay các điệu múa dân gian và ca trù của Việt Nam không chỉ đơn thuần là giải trí mà còn là sự trao đổi về lịch sử và tinh thần dân tộc.
– Hoạt động tình nguyện và văn hóa đời sống: Khi thanh niên Việt Nam và Hàn Quốc cùng nhau tham gia các hoạt động thiện nguyện, chia sẻ bữa ăn, chơi bóng đá hay hát ca, thì những trải nghiệm ấy đã tạo nên một sự kết nối văn hóa sâu sắc khó diễn đạt bằng lời.
Những ví dụ trên cho thấy, văn hóa không chỉ là sự “trình diễn” mà khi đi vào đời sống thực tế, nó trở thành một cây cầu nối con người với nhau.
5. Tính cấp thiết và thời sự của giao lưu văn hóa
Ngày nay, Việt Nam là một trong những quốc gia năng động nhất thế giới. Thế hệ trẻ nhanh chóng tiếp cận văn hóa toàn cầu qua điện thoại thông minh và internet, đồng thời cũng đang trăn trở về cách gìn giữ và phát huy truyền thống dân tộc.
Trong bối cảnh đó, giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và Hàn Quốc không chỉ là hoạt động “thắt chặt hữu nghị” giữa hai quốc gia, mà còn có tác động trực tiếp đến nhận thức và hệ giá trị của thế hệ trẻ. Thanh niên Việt Nam khi tiếp xúc với văn hóa Hàn Quốc học được tinh thần toàn cầu, còn thanh niên Hàn Quốc khi tiếp xúc với văn hóa Việt Nam học được sự đa dạng và tinh thần bao dung. Đây là tài sản quý báu để chuẩn bị cho tương lai.
Chính vì vậy, “xây dựng những cây cầu bền vững thông qua văn hóa” là chủ đề vừa cấp thiết vừa mang tính thời sự.
6. Một số kiến nghị cho tương lai
Khi viết bài này để đóng góp cho 『Con đường Tương lai』 tập 2, tôi xin đưa ra vài kiến nghị:
1. Thể chế hóa giáo dục văn hóa: Trong chương trình giáo dục của trường học và đại học, cần đưa vào không chỉ môn ngôn ngữ mà cả lịch sử và văn hóa của quốc gia đối tác.
2. Mở rộng các chương trình giao lưu thanh niên: Khuyến khích thanh niên tham gia giao lưu thông qua hoạt động tình nguyện, nghệ thuật, thể thao và học thuật.
3. Ứng dụng nền tảng văn hóa số: Phát triển các chương trình trực tuyến, bảo tàng ảo, sách giáo khoa số để vượt qua khoảng cách địa lý và tăng cơ hội tiếp cận.
4. Xây dựng mạng lưới hợp tác bền vững: Chính phủ, trường đại học, tổ chức NGO và doanh nghiệp cần cùng nhau tạo lập hệ thống hợp tác lâu dài thay vì các sự kiện đơn lẻ.
7. Kết luận: Văn hóa – cây cầu mở ra tương lai
Trong hơn 30 năm sống tại Việt Nam, tôi đã nhiều lần trải qua những khoảnh khắc “bắc cầu”. Những cây cầu ấy không phải là đường sá hay công trình kiến trúc, mà là những cây cầu văn hóa kết nối con người với con người.
Để Hàn Quốc và Việt Nam, cũng như châu Á và thế giới, có thể cùng nhau đi về phía tương lai, cần có một sự gắn kết vượt lên trên lợi ích kinh tế hay chính trị. Đó chính là văn hóa – yếu tố giúp xây dựng những cây cầu bền vững.
Tương lai đã hiện diện ngay trước mắt. Vấn đề đặt ra là: chúng ta sẽ chọn nền văn hóa nào, chúng ta sẽ chia sẻ và cùng nhau xây dựng những cây cầu ra sao? Câu trả lời cho những câu hỏi này sẽ quyết định diện mạo của nhân loại trong 50 năm hay 100 năm tới.
『Con đường Tương lai』 chính là bản đồ dẫn đường cho hành trình đó, và văn hóa sẽ là cây cầu vững chắc giúp nhân loại bước tới tương lai.